Google 3. Çeyrek Raporu: Yapay Zeka Modu ve Yapay Zeka Genel Bakışları Toplam Arama Kullanımını Artırıyor

Google’ın üçüncü çeyrek özetinde öne çıkan başlık net: Yapay Zeka Modu (AI Mode) ve Yapay Zeka Genel Bakışları (AI Overviews) arama deneyimini yeniden şekillendiriyor ve toplam arama kullanımını yukarı taşıyor.

Bu iki özellik, kullanıcının “sorgu → sonuç” akışını hızlandırırken, arama oturumlarının sayısını ve derinliğini artırıyor.

Çeyrek dinamiklerini sade bir dille çözümlüyor, SEO ve reklamcılık tarafında nelerin değiştiğini ve markaların kısa/orta vadede nasıl konumlanması gerektiğini adım adım anlatıyorum.

1) Yapay Zeka Modu: Oturumun Ritmini Değiştiren Katman

Yapay Zeka Modu, kullanıcıların karmaşık görevleri tek bir akışta parçalara ayırarak yönetmesine imkân veriyor. Kullanıcı, standart on mavi bağlantı listesine bakmak yerine; özet, adım adım yönlendirme, ek öneri ve takip sorusu gibi etkileşimli bloklar görüyor. Etki alanı üç başlıkta toplanıyor:

1. Sürtünmenin azalması: Kullanıcı, “en iyi X nedir?” gibi geniş bir sorudan başlayıp “bütçem şu, kullanım senaryom bu” düzeyine, tek oturumda inebiliyor.
2. Sorgu zincirlerinin uzaması: Bir cevapla yetinmek yerine, üstüne sorular ekleniyor; bu da oturum başına sorgu sayısını artırıyor.
3. Görev tamamlama hissi: Kullanıcı; planlama, karşılaştırma, seçim ve son adım (satın alma/rezervasyon/form) için gerekli boşlukları tek yerde doldurabiliyor.

Kısacası; Yapay Zeka Modu, “bir arama = bir cevap” modelinden, “tek akış = bir görev tamamlandı” modeline geçişi hızlandırıyor.

2) Yapay Zeka Genel Bakışları: İlk Teması Derinleştiren Özet

Yapay Zeka Genel Bakışları, çok kaynaklı bir sentezle ilk bakışta anlaşılır bir çerçeve veriyor. Özellikle “nasıl yapılır”, “karşılaştırma”, “seçim” ve “kavram açıklama” türlerinde iki etkisi var:

• Keşfi hızlandırma: Kullanıcı doğru terimleri ve alt başlıkları erken görerek daha iyi sorular soruyor.
• Niyet netleştirme: Hangi kriterlere bakması gerektiğini bilerek alt sorgulara geçiyor.

Bu noktada “tıkanma” değil, tam tersi derinleşme görülüyor. Kullanıcı ilk özet sayesinde daha spesifik alt başlıklara iniyor; bu da daha rafine, daha değerli sorgular demek.

3) “Toplam Arama Kullanımı Artıyor” Ne Demek?

Çeyrek raporundaki vurgu, tekil özelliğin kullanım istatistiğinden çok ekosistem etkisine işaret ediyor:

• Oturum başına sorgu sayısı artıyor (takip soruları + daraltma adımları).
• Yeni kullanım alanları ekleniyor (plan, özet, karşılaştırma, kontrol listesi).
• Arama tekrarı artıyor (kullanıcı geri dönüp akışını devam ettiriyor).
• Son adım davranışları (siteye geçiş, mağaza/harita etkileşimi, ürün kartı) daha nişleşiyor.

Bu tablo, “görüntüleme pastası küçülüyor mu?” endişesi yerine, daha nitelikli talep ve daha temiz sinyaller anlamına geliyor.

4) SEO’ya Etkisi: İçeriğin Biçimi ve Kanıt Değeri Öne Çıkıyor

a) Özetlenebilir İçerik Kazanıyor

AI Genel Bakışları; yapılandırılmış, net başlıklı, bölümlere ayrılmış ve kanıta dayalı içerikten iyi beslenir. Bu nedenle:

• H2/H3 iskeleti, madde işaretleri, tablolar ve kısa paragraf kullanımı kritik.
• “Uzun ama dağınık” yazı yerine “uzun ama haritalı” yazı dönemi.
• SSS ve “karar kriterleri” blokları; senteze malzeme sağlar.

b) E-E-A-T “görünür” olmalı

Kurumsal şeffaflık, yazar profili, yayın/güncelleme tarihi, kaynaklandırma, görsel/ekran görüntüsü gibi kanıt öğeleri; hem kullanıcıya hem de yapay zeka özetine güven taşır.

c) Görev temelli sayfa kurgusu

“Tek sayfada karar verdiren” kurgular (karşılaştırma tablosu, artı/eksi, ölçütlere göre filtre) takip sorgularında avantaj sağlar. İç linkler, kümeler ve ek okumalar, akışın devamı için gereklidir.

5) Reklam Tarafı: Niyet Netleşiyor, Dönüşüm Isınıyor

Yapay zeka destekli akış, soğuk kitleyi ısıtıp niyet seviyesini artırıyor. Bu da reklam envanterinde şu etkileri doğuruyor:

• Daha rafine arama terimleri: Uzun kuyruk (long-tail) büyüyor; akıllı teklif stratejileri daha doğru çalışıyor.
• Ürün bilgi kalitesi fark yaratıyor: Merchant feed zenginliği, varlıkların (görsel, varyant, stok, puan) güncelliği dönüşüme doğrudan yansıyor.
• Kreatif çeşitliliği önemli: Sadece metin değil; görsel, kısa açıklama, öne çıkan özellik, karşılaştırma snippet’leri etkili oluyor.

Reklamveren için özet: Daha az israf, daha niş temas. Ancak bu, veri kalitesi ve kreatif hazırlığı için ekstra ödev demek.

6) İçerik Stratejisi: “Tek Vuruşluk Yazı” Yerine “Küme + Kanıt”

1. Konu kümeleri oluşturun: Çekirdek tema + alt rehberler + karar sayfaları + SSS.
2. Karşılaştırma ve karar kriterlerini standartlaştırın (tablo, skor kartı, kullanım senaryosu).
3. Kanıt katmanı ekleyin: Ekran görüntüsü, yöntem, hesaplama, vaka.
4. Görsel strateji planlayın: Büyük kapak (≥1200 px), açıklamalı grafik, süreç diyagramı.
5. Güncelleme ritmi tutturun: Çeyrek bazlı içerik bakımı, veri yenileme, başlık/özet rafinesi.

7) Teknik Uygulama: Senteze Uygun Site Mimarisi

• Şema işaretlemeleri: Article/FAQ/HowTo, Product, AggregateRating gibi uygun şemaları doğru ve tutarlı kullanın.
• İç link derinliği: Kümeler arası köprüleri artırın; ek okuma/ilgili rehber blokları ekleyin.
• Sayfa deneyimi: LCP/CLS/INP metriklerini iyileştirin; mobil hızlı, reklamsız değil ama dengeli olsun.
• Meta özetleri: AI’nın alacağı kısa pasajları netleştirecek, iddiasız ama açıklayıcı cümleler üretin.
• Dil ve bölge: Çok dilli sitelerde hreflang doğruluğu; yerel arama niyetlerinde coğrafi sinyaller.

8) Performans Ölçümü: Eski Paneller Yeterli Değil

• Sorgu derinliği ve zincir takibi: Sadece tekil anahtar kelime yerine oturum akışını izleyin.
• “Keşif” yüzeyleri: Keşfet/News/Video gibi alternatif akışlardan gelen gösterimler.
• Kümeye göre ölçüm: Temayı (cluster) bir bütünüyle takip edin; tek sayfa yerine “paket” performansı raporlayın.
• BERT/embeddings etkisiyle anlam yakınlığını gözetin: Benzer sorguların gruplarını birlikte yorumlayın.

9) Kısa Vadeli Eylem Planı (30 Gün)

Hafta 1 – En çok gelir getiren 3 temayı seçin; her biri için karar sayfası + SSS planı çıkarın.
Hafta 2 – Karşılaştırma tabloları ve görsel altyapı (kapak, diyagram) üretin; şema ekleyin.
Hafta 3 – İç link mimarisini yenileyin; “devam/ilgili” bloklarını standartlaştırın.
Hafta 4 – Başlık/özet rafinesi + meta düzenlemesi; raporlama panellerini kümeye göre kurgulayın.

Bu 30 günlük sprint, AI’nın özetleyebileceği yüksek kanıtlı, net biçimli içerik tabanını hızla oluşturur.

10) Yapay Zeka, Aramayı Azaltmıyor: Ödevleri Değiştiriyor

Üçüncü çeyrek resmi şunu söylüyor: AI Mode ve AI Overviews, arama oturumlarını kısaltmıyor; verimli ve derin hale getiriyor. Kullanıcı daha iyi sorular soruyor, daha hızlı karar veriyor ve markalarla daha niş bağlamda buluşuyor. Kazananlar; kanıtı olan, biçimi net, küme bazlı düşünen ve teknik temelini temiz tutan ekipler olacak.